“YENİ EKONOMİ PROGRAMI” MEMURLAR İÇİN NE İFADE EDİYOR ?
2021 AĞUSTOS AYINDA TOPLU SÖZLEŞMELERE NASIL YANSIYACAK?
Hazine ve Maliye Bakanı Sn. Berat Albayrak tarafından 29 Eylül 2020 günü kamuoyuyla paylaşılan Yeni Ekonomi Programı (2021-2022-2023), Orta Vadeli Program (OVP) (2021-2023) adıyla 29 Eylül 2020 tarihli Resmi Gazetenin mükerrer sayısında 3030 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı olarak yayımlandı.
Bu tür programlar, prosedür gereği hazırlanmaktadır. Geleceğe ilişkin “iyimser” ve “algı” yaratmaya yönelik tahminleri içermektedir.
Örneğin Yeni Ekonomi Programı (2019-2021) ile ilgili 21 Eylül 2018 tarihli değerlendirmede üyesi olduğumuz BASK’ın söyledikleri (http://bask.org.tr/Habere-Git-1385.html) ile yeni program için söylenebilecek şeyler arasında fazla bir değişiklik bulunmamaktadır.
Her konuda olduğu gibi bu konuda da ikna edici “Mazeretler” vardır.
Ermenistan’ın Azerbaycan topraklarına saldırı nedeniyle devam eden çatışmalar, Doğu Akdeniz, Libya, Suriye ve benzeri dış politika gelişmeleri nedeni ile detaylı yoruma girmeyeceğiz.
Bilmemiz gerekir ki, Koronavirüs salgını tüm ülkeler gibi Türk ekonomisini de vurmuştur.
Nitekim 25 yerde Covid-19 ifadesi geçmektedir.
Program da bu salgının etkileri ve çıkış yolları üzerinde yoğunlaşmıştır.
MEMURLAR İÇİN NE İFADE EDİYOR?
Bu tür programlarda gelecek ile ilgili ekonomik veri tahminlerine yer verilir.
Bizi ilgilendiren bu verilerin sağlıklı ve inanılır olup olmadığıdır.
2021 yılının Ağustos ayında 2022-2023 yılları için memurlarla iktidar arasında toplu sözleşme pazarlığı yapılacaktır.
2022 ve 2023 yılları için öngörülen enflasyon rakamları bu nedenle önemlidir.
Çünkü memurlar ve emeklileri büyümeden pay alamamaktadır.
Tek yol toplu sözleşmede alınacak artış oranı olmaktadır.
Toplu sözleşme düzenine geçtiğimiz 2012 yılından bu yana, imzalanan toplu sözleşme veya hakem kurulu kararlarında verilen artışlar ne hikmetse hep enflasyonun gerisinde kalmaktadır, dönem sonlarında memur ve emeklileri hep alacaklı olmaktadır..
Yetkili sendikalar değişmediği takdirde aynı olayın “tekerrür” edeceğinden kuşkumuz yoktur.
Bu nedenle yeni programın yeni tahmini rakamlarını paylaşıyoruz.
MEMURLAR İÇİN NE İFADE EDİYOR?
Programda 2020 yılı tüketici enflasyon oranı % 10,5 olarak tahmin ediliyor.
Bunun anlamı şudur: 2020 yılın ilk altı ayında kamu görevlilerinin aylıklarına % 4 oranında artış yapılmış ve Temmuz ayında % 1,75 enflasyon farkı verilmişti.
Program hedefinin tutması halinde ikinci altı ayda memur ve emeklilerinin % 0,75 oranında alacağı oluşacak.
2021 yılı için Hakem Kurulu Kararına göre memur ve emeklilerinin aylıklarına % 3 + 3 artış yapılacak. Oysa Programın tahmini % 8.
Yani memur ve emeklileri yine ceplerinden yiyecek.
Ne hikmetse, memur ve emeklilerine hep kalırsa “arta kalan” veriliyor.
2021’DE NE OLACAK?
Asıl sorun 2021 yılında yaşanacak.
2021 yılında kamu işçileri adına Türk-İş, memurlar adına da Memur-Sen toplu sözleşme masasına oturacak.
Kamu işçileri 2021-2022, memurlar ise 2022-2023 yılları için pazarlık yürütecek.
Memurları peşkeş çekmesine alıştığımız Memur-Sen’in 2021 toplu sözleşmelerinde ne yapacağını kestirmek zor değil.
YENİ EKONOMİ PROGRAMINDA MEMURLAR İÇİN BAŞKA NELER VAR?
Hemen belirtelim ki, Programın hiçbir yerinde “memur” ifadesi geçmiyor, “kamu görevlisi” de.
Dolayısıyla doğrudan memurları hedef alan yaklaşım yok. Satır aralarına dağılmış görüş ve tespitler, yapılmak istenen düzenlemeler hakkında bazı ipuçları veriyor.
Örneğin;
- “Program dönemi boyunca büyümenin istihdam ve refah artışı ile birlikte vatandaşlara yansıması hedeflenmektedir..” denilmektedir..
Bugüne kadar memur ve emekliler için refah artışını göremedik.
“İşgücü ve İstihdam” bölümünde;
- “Kamuda kadro ve pozisyonların iş tanımları yapılacak, çalışanların yetkinlikleri belirlenecek, norm kadro çalışmaları gerçekleştirilecek, iş tanımı ve yetkinlikler dikkate alınarak norm fazlası personelin yeniden yerleştirilmesi yapılacak, hedef ve yetkinlik bazlı performans değerlendirme sistemi oluşturularak başarılı personelin ödüllendirilmesini sağlayacak Kamu İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi kurulacaktır..”
İfadesine yer verilmektedir.
Bu ifadeler ve yaklaşım sorun içermektedir.
Sosyal tarafların yer almayacağı düzenlemeler her zaman sorunlu olmuştur ve hak kaybına yol açmıştır.
Programda sosyal diyalogdan bahsedilmemektedir.
Ne hikmetse 16 yerde geçen “insan odaklı” çalışmalar arasında memur ve emeklilerine yönelik bir tavsiye veya tahmin de bulunmamaktadır.
Bağımsız Yapı-İmar Sen olarak, tahminler bir yana önceki programlardan içerik itibariyle oldukça geri olan Programın ülkemize hayırlı olmasını diliyoruz.
