MEMUR-SEN’İN 4. DÖNEM (2018-2019) TOPLU SÖY(Z)LEŞME OYUNUNUN SAHTE KAZANIM(!)LARI

Memur-Sen, 4688 sayılı Yasa gereği,   4. Dönem (2018-2019) ile ilgili tekliflerini, görüşmelerin başlamasından bir hafta önce 24 Temmuz 2017 tarihinde, genel ve hizmet kollarının taleplerini de içeren toplamda 739 maddelik teklifini Devlet Personel Başkanlığı (DPB)’na teslim etti.

Yani; Memur-Sen 4. Dönem (2018-2019) için toplu pazarlık masasına,  92’si genel talep, diğerleri hizmet kollarının teklifleri olmak üzere toplamda 739 maddelik  bir teklif ile oturdu.

“Milyoncu dükkanı”nı andıran 739 maddelik  teklif metninde teklifler arasında yok  yoktu.

Nasıl olduysa –gayrı resmi olarak-  madde sayısı tenzilata tutularak  658’e indirildi.

1 Ağustos 2017 tarihinde başlayan toplu söy(z)leşme görüşmelerinin ilk gününde Komisyonlar kuruldu ve teklifler görüşülmeye başlandı.

Ardından ikinci bir tenzilata gidilerek –genel başkan Ali Yalçın’ın 9 Ağustos 2017 tarihindeki ifadesine göre- teklif sayısı 658'den 338’e düşürüldü. 

Ve nihayet 22 Ağustos 2017 tarihinde imzalanan 4. Dönem toplu söy(z)leşme metninde 50’si genel olmak üzere 263 madde yer aldı.

NE GÖRÜŞÜLMESİ GEREKİYORDU?

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun “toplu sözleşmenin kapsamı” başlıklı 28 inci maddesinde, toplu sözleşmenin kapsamı aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

“Madde 28 – Toplu sözleşme; kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarını düzenleyen mevcut mevzuat hükümleri dikkate alınarak kamu görevlilerine uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, ek ödeme, toplu sözleşme ikramiyesi, fazla çalışma ücreti, harcırah, ikramiye, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ve diğer mali ve sosyal hakları kapsar.”

Maddenin anlamı açık: Öncelikle madde metninde sayılan 17 (onyedi) kalem konunun pazarlığı yapılacak, ardından diğer konulara geçilecek.

2002 yılından beri süre gelen uygulamaya bakıldığında, bahse konu 17 konunun ısrarla pas geçildiği, pazarlık yapılmadığı, tribünlere hoş gelecek konulara yönelindiği ve bu nedenle toplu pazarlıklarda memurların hüsran yaşadığı anlaşılmaktadır.

Yani, 2002 yılından bu yana Yasa hükmüne uyulmuyor, yetkili konfederasyon ve yetkili sendikalar değişmesine rağmen 16 yıldır toplu sözleşme yapılmıyor, toplu söy(z)leşme yapılıyor. Ve üstelik bu toplu söy(z)leşmeler yüzlerce kazarım (!) diye memurlara yutturulmaya çalışılıyor.

BASK/AR-GE  tarafından yapılan incelemede  ağırlıklı olarak genel teklifler değerlendirildi.

BASK/AR-GE tarafından yapılan incelemede;  toplu söy(z)leşme masasına getirilen   92 maddelik genel tekliften 50’si toplu söy(z)leşme metnine girerken, bunlardan  4’ünün (1, 2, 3 ve 4’üncü maddeler) İDARİ madde olduğu, geriye kalan 46 maddeden 22’sinin (9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 25, 26, 27, 28, 30, 33, 34 ve 37’nci maddeler) 3. Dönem (2016-2017) toplu söy(z)leşme metninden AYNEN aktarıldığı,   7’sinin (5, 22, 42, 43, 45, 47 ve  48’nci maddeler) YENİ madde, 5’inin  (24, 29, 31, 32 ve 34’üncü maddeler) KISMEN YENİ madde, 3’ünün (6, 7 ve 8’inci maddeler) GÜNCELLEME ve 9’unun (35, 36, 38, 40, 41, 44, 46, 49 ve 50’inci maddeler) TEMENNİ/İŞGÜZARLIK/İHTİMAM maddesi olduğu belirlendi.

A.1. GENEL BÖLÜMDEKİ YENİ MADDELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

-          Enflasyon oranının altındaki sefalet artışının buçuk ilavesiyle  kabulü…

Memur-Sen’in buçuk artışla imzaladığı toplu söy(z)leşmenin 50 maddelik genel bölümünde; Toplu Söy(z)leşme metnine giren 7 YENİ maddeden BİRİNCİSİ, Söy(z)leşmede 5 inci madde olarak “Katsayıların belirlenmesi ve ücretlerin artırılması” başlığıyla yer alan ve 2018 ile 2019 yıllarında kamu görevlilerinin aylıklarına yapılacak artışlar oluşturmaktadır.

Buna göre kamu görevlilerinin aylıklarına 2018 yılının birinci altı ayında % 4, ikinci altı ayında % 3,5, 2019 yılının birinci altı ayında % 4, ikinci altı ayında % 5 artış yapılması öngörülmüştür.

Hatırlamak gerekir ki, memurlarla Hükümet arasında imzalanan toplu Söy(z)leşmeden 50 gün önce aynı Hükümet ile kamu işçileri arasında imzalanan toplu iş sözleşmesi ile 2017 yılında kamu işçileri ücretlerine toplamda % 18-20, 2018 yılında ise % 3,5 + 3, 5 artış yapılmıştı.)

Memur-Sen ise, Hükumetin 2018 yılının ilk yarısı için teklif ettiği % 3,5’luk artışı, üzerine yarım (BUÇUK) puan ilave yapılınca, yüzlerce maddelik teklifleri dahil, aylık artış tekliflerini unutarak, hazırlanan metni yıldırım hızıyla ve alelacele imzalayıverdi.

-          Aile yardımında geriye doğru yararlanma bir kazanım değil ama…

İKİNCİSİ, , Söy(z)leşmede 39 uncu madde olarak yer alan “Aile yardımı ödeneğinde geriye dönük yararlanma” maddesi olup, çok özel durumlara ilişkin ve 5018 sayılı Kanun kapsamında zaten güvence altına alınmış bir ödemeye ilişkin maddedir.

-          Döner sermayeden pay alamayan tabiblere ek ödeme genel kazanım değil…

ÜÇÜNCÜSÜ, , Söy(z)leşmede 42 nci madde olarak yer alan “Tabiplere ek ödeme” maddesi olup, tabip ve diş tabibi kadrolarında olup döner sermayeden pay alamayanların özel hizmet tazminatlarının 12 puan artırılmasına ilişkindir.

-          Engelli çocuklara 13,35 TL’lik ek artış talebi bir sefalet  artışı itirafıdır…

DÖRDÜNCÜSÜ, , Söy(z)leşmede 43 üncü madde olarak yer alan “Engelli çocuk aile yardımı” maddesi olup, en az % 40 engelli olan çocuklardan örneğin 2018 yılı Ocak ayında 6 yaşın altındaki engelli çocuklar için 26,70  TL ve 6 yaşından büyük engelli çocuklar için  13,35 TL daha fazla çocuk yardımı yapılması gibi söylemesi bile utanç sayılacak komik miktarda artış yapılmasına ilişkindir.

-          Avukatlara yol tazminatı verilmesi sadece avukatları ilgilendirir…

BEŞİNCİSİ, Söy(z)leşmede 45 inci madde olarak yer alan “Avukatlara yol tazminatı verilmesi” maddesi olup hazine avukatları için öngörülen yol tazminatının avukatlara da ödenmesine ilişkindir

-          Bakanlar Kurulu kararında yapılması gereken düzeltme toplu söy(z)leşmeye taşındı.

ALTINCISI, Söy(z)leşmede 47 nci madde olarak yer alan “Söy(z)leşme…li personel ücretlerinde esas alınan hizmet süresi” maddesi olup, Bakanlar Kurulu kararıyla istihdam edilen sözleşmeli personelin, “kurumunda aynı pozisyon unvanında  geçen hizmet süresi”nin “kamu kurum ve kuruluşlarında aynı kadro veya pozisyon unvanında geçen hizmet süresi” gibi şekli bir değişiklik içeren bir düzenlemeye ilişkindir.

-          ÇED çalışmalarına katılan Biyologlara özel hizmet tazminatı verilmesi kazanım değil hukuka aykırılığın giderilmesi…

YEDİNCİSİ, Söy(z)leşmede 48 inci madde olarak yer alan “Biyologlara özel hizmet tazminatı” maddesi olup açık çalışma mahallerinde çevresel etki değerlendirmesi çalışmalarına katılanlara yapılacak ek özel hizmet tazminatına ilişkindir.

A.2. GENEL BÖLÜMDEKİ TEMENNİ/İŞGÜZARLIK/İHTİMAM MADDELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

4. Dönem Toplu Söy(z)leşmenin 50 maddelik genel bölümü içerisinde 9 adet Temenni/İşgüzarlık/İhtimam maddesi bulunmaktadır.

3 milyon 200 bin memuru ilgilendiren bir toplu söy(z)leşme içerisinde bu tür maddelerin bulunması bir garabettir ama hele hele İhtimam maddesinin bulunması dünyada ilk olsa gerektir.

Anılan 9 maddeye göz atıldığında şu hususları görmek mümkün:

-          Başbakanlık Genelgesi iki yıldır yürürlükteyken…

BİRİNCİSİ; , Söy(z)leşmede 35 inci madde olarak yer alan “Cuma namazı izni” maddesi olup, bir önceki toplu  Söy(z)leşmede de yer alan, 8 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazetede  yayımlanan 2016/1 sayılı Başbakanlık Genelgesinin uygulanmasına devam edilmesi şeklinde,  kazanım ile ilgisi olmayan  İŞGÜZARCA bir maddedir.

-          Hac için ücretsiz izin memurların zekası ile alay etmektir.

İKİNCİSİ;  Söy(z)leşmede 36 ıncı madde olarak yer alan “hac izni” maddesi olup, herhangi bir kazanım getirmeyen İŞGÜZARCA BİR MADDEDİR.. Yıllık izni olmayanlardan hac kurası çıkanlara ücretsiz izin kullanma hakkı getiriyor gözükmekle birlikte, zaten var olan ücretsiz izin hakkından farkı yoktur. Hac konusunda kazanım olabilmesi; ya hac kuralarında memurlara kontenjan tanınması, ya kurası çıkanlara ek ücretli izin hakkı verilmesi veya Diyanet İşleri Başkanlığının belirlediği hac ücretlerinde memurlar lehine indirim yapılması şeklinde olabilir ki bunların hiçbirisi teklif dahi edilememiştir.

-          Hizmet tahsisli konut için asılsız temenniler…

ÜÇÜNCÜSÜ; Söy(z)leşmede 38 inci madde olarak yer alan “Hizmet tahsisli konutlar” maddesi olup, hizmet tahsisli konuttan sıra tahsisli konuta geçişlerde “Puanlamada dikkate alınmayabilir” gibi garip bir ifadenin yer aldığı herhangi bir şekilde kimseye kazanım sağlamayan TEMENNİ niteliğinde bir maddedir.

-          Zaten uygulamada olan bir maddenin yazılı tekrarı…

DÖRDÜNCÜSÜ; Söy(z)leşmede 40 ıncı madde olarak yer alan “Fazla çalışma ücreti ödemeleri” maddesi olup, uygulamadaki bir hükmü anlaşılması mümkün olmayacak şekilde metne yazmak bir kazanım olmadığı gibi kelimenin tam anlamıyla bir İŞGÜZARLIK’tır.

-          Kreş hizmeti adı altında Hükumete kıyak geçildi.

BEŞİNCİSİ; Söy(z)leşmede 41 inci madde olarak yer alan “Kreş hizmeti” maddesi olup,  mevcut yönetmelikleri hiçe sayma noktasında İşveren Devletin elini güçlendiren,  kazanım olması mümkün olmayan, aksine kayıp içeren, ama ne hikmetse söy(z)leşmede diliyle bir İHTİMAM maddesidir.

Bu madde ile “Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik” ile 2010/14 sayılı Başbakanlık Genelgesi hükümleri by pas edilmiş, mevzuat hükmü yerine  Hükümetin keyfiliğine davetiye çıkarılmıştır.

-          Anlaşılmamak için yazılan bir madde…

ALTINCISI; Söy(z)leşmede 44 üncü madde olarak yer alan “Memuriyet mahalli” maddesi olup, halen uygulanmakta olan 6245 sayılı Harcırah Kanununda ve ilgili Tebliğlerde zaten var olan düzenlemeleri içeren, herhangi bir şekilde kazanım içermeyen İŞGÜZAR’ca bir maddedir.

-          Yalan söylemekten yüzleri kızarmıyor…

YEDİNCİSİ;  Söy(z)leşmede 46 ncı madde olarak yer alan “misafirhanelerden yararlanma” maddesi olup, zaten uygulamada dikkat edilen, kazanım olarak sayılması abesle iştigal denilebilecek İŞGÜZARCA  bir maddedir.

-          1000 yıllık tarihimiz töhmet altında…

SEKİZİNCİSİ; Söy(z)leşmede 49 uncu madde olarak yer alan “helal gıda” maddesi olup, eskilerin tabiri ile “Müslüman mahallesinde salyangoz satmak” kabilinden, bin yıllık Türk-İslam yurdunda şimdiye kadar helal gıda yenmiyormuş gibi ahlaksızca bir algı yaratan, ne hikmetse kazanım olmaması bir yana bir hüküm de içermeyen, çalışıma   hayatı literatürüne yeni giren İHTİMAM maddesidir.

-          Engellilerin ihtimama, merhamete, acımaya değil, birlikte yaşamaya ihtiyacı var…

DOKUZUNCUSU; Söy(z)leşmede 50 nci madde olarak yer alan “Engelli kamu görevlilerine yönelik düzenlemeler” maddesi olup, engellilere herhangi bir yeni kazanım sağlamayan bir İHTİMAM maddesidir.

A.3.  3.DÖNEM (2016-2017)TOPLU SÖY(Z)LEŞMESİNDE OLUP 4. DÖNEM (2018-20197)TOPLU SÖY(Z)LEŞMESİNDEN UÇURULAN MADDELER

4 idari maddesi ile birlikte 211 maddeden ibaret 3. Dönem (2016-2017) Toplu Söy(z)leşmenin kamuoyuna 213 kazanım (!) diye yutturulmaya çalışılan asılsız kazanımlarının bazılarından, 4. Dönem toplu söy(z)leşmesinde vazgeçildi.

Örneğin; 3. Dönem (2016-2017) Toplu Söy(z)leşmenin 36 ıncı maddesindeki “Bazı işçilerin kamu görevlisi ve geçici personelin sözleşmeli personel statüsüne geçirilmesi”, 37 nci maddesindeki “Bazı konularda çalışma yapılması” başlığı altında refakat izinlerinin kullanılması, sivil memurların işçilikte geçen sürelerinin hizmet yılı olarak değerlendirilmesi hususlarında çalışma yapılması,  38 inci maddedeki “Fiili hizmet süresi zammının yeniden belirlenmesi” gibi. 

Hizmet kolları ile birlikte toplu söy(z)leşme toplamında ise 263 maddeden  4’ünün İDARİ madde olduğu, geriye kalan 259 maddeden 123’ünün 3. Dönem (2016-2017) toplu söy(z)leşme metninden AYNEN aktarıldığı,   65’inin YENİ madde, 31’inin KISMEN YENİ madde, 20’sinin GÜNCELLEME ve 20’sinin de TEMENNİ/İŞGÜZARLIK/İHTİMAM maddesi olduğu anlaşıldı.

Ekteki Tablo, hizmet kollarındaki tekliflerin özetini veriyor.

BASK/AR-GE BİRİMİ