1.603 TL’LİK ASGARİ ÜCRET, YİNE AÇLIK SINIRINI AŞAMADI.
ASGARİ ÜCRET BİR ÜLKENİN ÇALIŞANINA VERDİĞİ DEĞERİ GÖSTERİR.
6,5 milyon işçiyi doğrudan, milyonlarca çalışanı dolaylı ilgilendiren asgari ücret 2018 yılı boyunca uygulanmak üzere günlük 67.63 TL olarak belirlendi.
Bunun anlamı asgari ücretin aylık brüt 2.029 TL ve net 1.603 TL olduğudur.
Asgari ücret bir ülkenin çalışanlarına verdiği değerin ifadesidir.
Asgari ücret görüşmeleri başlamadan önce TÜİK tarafından Kasım ayı için belirlenen 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 1.893.90 TL.
Görüşmelere işçiler adına oturan TÜRK-İŞ’e göre 2017 Aralık ayı için 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 1.608,13 TL.
Yani belirlenen asgari ücret, görüşmelere işçiler adına oturan Türk-İş’in belirlediği açlık sınırından 5 TL daha düşük.
Peki açlık sınırı ne demektir?
Açlık sınırı TÜRK-İŞ’e göre “Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı”dır.
Yani bu rakam zorunlu mutfak harcamalarını ifade eder. İçerisinde kira, ulaşım, eğitim, sağlık, giyim, temizlik malzemeleri, eğlence, elektrik, su, yakacak, telefon ve benzeri diğer harcamaların hiç birisi yok.
AÇLIK SINIRI, ÇADIRDA YAŞAYAN AİLE İÇİN MİDİR?
Yani açlık sınırı derken, çadırda yaşayan; elektrik, su dahil hiçbir ihtiyacı karşılanmayan bir aileden söz ediyoruz.
Yeni asgari ücret geçen yıla göre % 14,12’lik bir artışı ifade ediyor.
TÜİK’e göre 11 aylık TÜFE oranı % 11,16. Buna Aralık ayı enflasyonu dahil değil.
Demek ki, Aralık enflasyonu ile birlikte 2017 yılı enflasyonunun yaklaşık % 13 civarında olması bekleniyor.
Netice olarak, dolar ve altın yeni rekorlar peşinde koşarken asgari ücretliye refah payı da yok. Yani büyümeden pay yok.
Asgari ücretin, başka alanlarda da yansımaları var. Başka bir deyişle bazı ödeme ve cezalar asgari ücrete göre belirleniyor.
Örneğin asgari geçim indirimi (AGİ), isteğe bağlı sigortalılık, idari para cezaları gibi bazı ödeme ve cezalar asgari ücret çerçevesinde belirleniyor.
ASGARİ ÜCRETİ KİMLER BELİRLİYOR?
Peki kim belirliyor bu asgari ücreti?
Yasa gereği kurulan 15 kişilik bir Asgari Ücret Tespit Komisyonu var. Asgari ücretle çalışan bir tek işçinin dahi yer almadığı bu Komisyon aşağıdaki kişilerden oluşuyor:
- Çalışma Genel Müdürü veya yardımcısı,
- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı,
- TÜİK Ekonomik İstatistikler Dairesi Başkanı veya yardımcısı
- Hazine Müsteşarlığı temsilcisi,
- DPT Müsteşarlığından konu ile ilgili dairenin başkanı,
- TÜRK-İŞ’ten 5 temsilci,
- TİSK’ten 5 temsilci.
Kurulun başkanını Çalışma ve Sosyal Bakanı belirliyor.
Kurul çoğunlukla karar veriyor.
Tabloya bakıldığında 5 hükümet, 5 işveren ve 5 işçi temsilcisi var. Ve yine tabloya göre işveren ile Hükümet üyelerinin genelde birlikte hareket ettiğini, işçilerin azınlıkta kaldığını söylemek için kahin olmaya gerek yok.
Nitekim açıklanan komisyon kararına işçiler katılmadı, şerh koydular.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu herhangi bir kurala bağlı değil mi, sorusu akla gelebilir.
ÜCRET EMEĞİN KARŞILIĞIDIR AMA…
Anayasamızın “Ücrette adalet sağlanması” başlıklı 55 inci maddesi şöyledir:
“Ücret emeğin karşılığıdır.
Devlet, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır.
Asgarî ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da gözönünde bulundurulur.”
Kağıt üzerinde her şey güzel.
Şu “ülkenin ekonomik durumunu gözönünde bulundurmak” ifadesi , asgari ücretin ve memurların toplu sözleşme dönemlerinde fren etkisi yapar.
11 ay harika olan ve harika gösterilen ekonomi, görüşme yapılan aylarda birden bire kötüymüş, dengeler bozulacakmış, gibi kamuoyuna aktarılır.
Velhasıl bir asgari ücret görüşmesi böylece bitti.
Ama dikkat edelim ki, asgari ücretin düşük tutulması, çalışma hayatında işveren/patronlardan yana tavır almadır.
Nasıl asgari ücretliler görüşme masasında kendilerini ilgilendiren kararların alınmasına katılamamış iseler, öylece memurları da toplu sözleşme masasında yıllarca onları peşkeş çeken yandaşlar temsil eder.
Komisyona işçiler adına katılan Türk-İş’i tebrik etmek lazım: Eylem yapmadı ama sonuna kadar direndi, tutanağı imzalamadı.
Asgari ücretten memur toplu sözleşmelerine uzanan yolda, nedense hep Perşembenin gelişi Çarşambadan belli olur.
BASK/BAĞIMSIZ YAPI-İMAR SEN GENEL MERKEZİ
